Vì vậy, là một người chồng hoặc người vợ yêu thương, bạn sẽ làm gì nếu cảm thấy vợ/chồng của mình đang bị chứng trầm cảm nuốt chửng? Bạn sẽ làm gì nếu họ khóc hàng giờ trong ngày, hoặc khi họ nhốt bạn ở ngoài phòng, hoặc xông ra khỏi nhà và không nói cho bạn biết họ đã đi đâu? Bạn sẽ làm gì nếu mình chỉ nói sai một chữ hay một nhúm chữ nhỏ nhặt nhất cũng làm cho chúng rơi vào vòng xoáy tiêu cực trong tâm trí của họ? Bạn sẽ làm gì khi người bạn thân nhất và người bạn tâm giao của bạn úp mặt vào gối hét lên không kiểm soát được hoặc bày tỏ cảm giác rằng họ thật là vô dụng và bạn sẽ tốt hơn nếu bạn không có họ?
Mỗi cuộc sống đều khác nhau và những gì hiệu quả với một số người có thể không hiệu quả với những người khác. Tôi chắc chắn đã học được rất nhiều điều mà tôi KHÔNG NÊN làm khi vợ tôi cảm thấy như vậy. Tuy nhiên, tôi đưa ra một số chủ đề chính ở đây, ít nhất là đối với chúng tôi, dường như đã cải thiện tình hình và mối quan hệ của chúng tôi nhiều nhất khi chúng tôi chiến đấu với chứng trầm cảm.
Trong thời kỳ trầm cảm, hãy yêu thương và ân hậu – LUÔN LUÔN
Hai gợi ý đầu tiên của tôi là “hãy yêu thương và ân hậu” và “kiên nhẫn” – luôn luôn. Tôi tách chúng ra vì tôi nghĩ chúng đủ quan trọng để xứng đáng có không gian riêng, nhưng cả hai thường đi đôi với nhau. Mới nghe thì thấy đó thật là dễ dàng để bỏ qua chúng và nói rằng “Ồ. Bất cứ ai cũng nên làm điều đó trong bất kỳ mối quan hệ nào – đặc biệt là trong hôn nhân.” ĐÚNG VẬY. Tuy nhiên, bạn phải trả lời thành thật về khi nào là lần cuối cùng bạn ở cạnh một người có phản ứng khá tiêu cực với bạn hoặc thậm chí nói những điều cố tình chọc tức bạn? Bạn có muốn chia sẻ suy nghĩ của mình với họ không? Bạn có cảm thấy muốn tranh cãi và cho họ thấy rằng họ sai không? Bạn có cảm thấy mình chỉ muốn bỏ đi và không dính dáng gì với họ nữa không? Có lẽ ít nhất là im lặng?
Cho dù bạn có cảm thấy hợp lý đến mức nào trong bất kỳ loại đáp ứng nào trong số những đáp ứng kể trên hoặc các loại đáp ứng tương tự thì chúng cũng không giúp ích gì. Khi vợ tôi dưới những làn sóng trầm cảm tiêu cực đó, theo thời gian, trở thành một người thô lỗ, cọc cằn và ti tiện như nhân vật Mr. Hyde – tôi đã học đi học lại được một điều là phải mất thời gian và việc cô ấy nói điều tiêu cực hay hoàn toàn phi lý như thế nào đi nửa thì tôi vẫn phải đáp lại cô ấy với tình yêu và lòng ân hậu. Đôi khi bông trái của nỗ lực tiết chế đáng kể đó không thể hiện rõ cho đến hàng giờ hoặc thậm chí vài ngày sau đó, nhưng nó luôn luôn giúp ích.
Cuối cùng, khi con người thực của Eve thực sự nổi lên, dù chỉ trong thời gian ngắn, bên dưới tất cả những cảm xúc tiêu cực mà cô ấy đang bơi trong đó, cô ấy sẽ luôn cảm ơn tôi vì đã yêu thương, hỗ trợ cũng như đối xử với cô ấy bằng sự kiên nhẫn và nhân hậu. Cô ấy cũng đã hơn một lần đề cập rằng cô ấy cảm thấy cô ấy như một người quan sát kinh hoàng về cách cô ấy hành động hoặc những gì cô ấy nói trong khi bị trầm cả, nhưng cũng rất vui và biết ơn về cách tôi đáp trả lại với cô ấy – dù sao thì sau khi tôi đã học được bài học của mình – khi cô ấy cảm thấy rất tiêu cực và mất kiểm soát.
Có thể những hành động và lời nói ân hậu của bạn khiến bạn sẽ bị có thêm nhiều lời chỉ trích hơn – dù vậy hãy cứ yêu thương và ân hậu. Hãy yêu thương và ân hậu hết lần này đến lần khác. Hãy chọn cách yêu thương và ân hậu cho dù họ nói gì hay hành động như thế nào đi nửa. Có thể có những lúc cần phải có sự tự kiềm chế hoặc kiểm soát cực độ – hãy cứ làm đi. Bạn có thể cảm thấy sau nhiều ngày hoặc thậm chí nhiều tuần đối mặt với những cảm xúc tiêu cực liên tục từ vợ/chồng của mình rằng đáp ứng như vậy chẳng được ích lợi gì – hãy cứ yêu thương và ân hậu.
Những lời nói và hành động ân hậu của bạn sẽ phục vụ như là một thức dầu thơm chữa lành và chỗ dựa vững chắc cho vợ/chồng của bạn khi họ vật lộn với thử thách khó khăn nhất mà họ từng đối mặt. Tình yêu và lòng ân hậu của bạn có thể là tất cả những gì họ đang bám víu vào khi họ ở trong tình trạng khó khăn nhất. Theo thời gian, bạn sẽ nhận thấy rằng mặc dù vợ/chồng của bạn vẫn đang trải qua cơn trầm cảm, nhìn chung bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc hơn nếu phản ứng theo cách này và những cảm xúc tiêu cực đối với vợ/chồng của bạn sẽ không còn nặng nề hoặc thường xuyên nữa. Việc thu hoạch thành quả từ những nỗ lực của bạn – vừa để phát triển khả năng đáp lại một cách nhất quán bằng lòng ân hậu, vừa để nhận ra bất kỳ sự cải thiện nào trong ngày và mối quan hệ của bạn – có thể phải mất một thời gian.
HÃY KIÊN NHẪN
Một người đàn ông mà tôi rất ngưỡng mộ đã từng nói “Tất nhiên, một số ngày sẽ khó khăn hơn những ngày khác, nhưng nếu bạn để cửa thoát hiểm trên máy bay mở ra vì ngay cả trước khi máy bay cất cánh, bạn đã nghĩ trước là bạn có thể sẽ phải thoát ra khỏi máy bay trong khi nó đang bay – thì tôi có thể hứa với bạn rằng chỉ trong vòng chưa đầy mười lăm phút sau khi máy bay rời khỏi mặt đất đây sẽ trở thành một chuyến bay lạnh lẽo kinh khủng. Đóng cửa lại, thắt dây an toàn và nhấn ga hết cỡ. Đó là cách duy nhất để khiến một cuộc hôn nhân “thăng hoa”. Bạn cần có những lời lẽ chân thật để sống nhờ vào nó trong một cuộc hôn nhân và thật thiết yếu để sống dựa vào đó khi một trong hai người phối ngẫu bị trầm cảm.
Khi hỗ trợ người phối ngẫu đang phải đối phó với chứng trầm cảm, sẽ có những ngày khó khăn hơn những ngày khác. Có thể bản thân bạn đang có một ngày đặc biệt tồi tệ làm sao hoặc có thể tình yêu thương và ân hậu mà bạn đang cố gắng thực hiện dường như không được đền đáp. Trong những khoảnh khắc này, hãy chọn kiên nhẫn. Hãy nghĩ đến câu chuyện hoặc ý tưởng yêu thích của bạn mà chúng dạy về tính kiên nhẫn. Đối với tôi, ý nghĩ về thời điểm gặt hái kết quả là một điều rất mạnh mẽ và có sức hướng dẫn tôi. Tôi không thể chỉ bằng nỗ lực của mình mà có thể làm cho vụ thu hoạch cuối cùng đến nhanh hơn thời điểm của nó, nhưng tôi có thể chọn cách nuôi dưỡng cây mình trồng và cung cấp môi trường tốt nhất có thể cho nó để nó phát triển. Vụ thu hoạch có thể tượng trưng cho việc vượt qua cơn trầm cảm tồi tệ nhất. Một phần dinh dưỡng thiết yếu cho cuộc hôn nhân (mùa màng) của bạn trong suốt chặng đường chính là tình yêu, ân hậu và sự kiên nhẫn mà bạn đã rèn luyện trước khi thu hoạch.
Tìm một ý tưởng, câu chuyện hoặc câu trích dẫn giúp bạn thực hành sự kiên nhẫn. Hãy chấp nhận rằng bạn và vợ/chồng của bạn có thể phải trải qua một chặng đường gập ghềnh và nó có thể kéo dài một thời gian, nhưng theo thời gian mọi thứ sẽ tốt hơn nên “Hãy đóng cửa lại. Hãy thắt dây an toàn và tăng tốc hết mức.” Có thể sẽ mất thời gian để nhận được sự tư vấn, thuốc men hoặc phương pháp điều trị khác phù hợp hơn với vợ/chồng của bạn nhưng hãy giữ chặt hy vọng rằng điều đó sẽ đến khi bạn kiên trì nỗ lực. Bạn cũng có thể cần phải kiên nhẫn với bản thân khi cảm thấy mình không thể trở thành con người như mình mong muốn trong khi hỗ trợ vợ/chồng mình trong thời kỳ trầm cảm.
Hãy giữ lấy hy vọng. Hãy giữ vững ý tưởng rằng mọi thứ có thể và sẽ trở nên tốt hơn ngay cả khi đó là một chuỗi ngày, tuần hoặc thậm chí một chuỗi tháng đặc biệt khó khăn. Đôi khi bạn chỉ cần một bữa ăn ngon và tắm nước nóng hoặc có lẽ chỉ là một buổi sáng trong lành để giúp bạn cảm thấy được tươi mới trở lại. Giống như khi cố gắng giữ vững lòng ân hậu và yêu thương, tôi thấy rằng khi tôi chủ tâm kiên nhẫn trong những khó khăn trong mỗi ngày cũng như trong thời gian dài của mối quan hệ của chúng tôi, tôi thực sự cảm thấy hạnh phúc hơn và thấy rằng điều đó củng cố mối quan hệ của chúng tôi ngay cả trong thời những khi có những đột biến nổi lên những trận trầm cảm.
Rối loạn trầm cảm nặng có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng hoạt động hàng ngày của bạn và có thể sẽ đòi hỏi nhiều hơn là những nỗ lực của bạn để đối diện với nó. Nếu bạn tin rằng bạn hoặc vợ/chồng của bạn có thể đang bị trầm cảm, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia y tế có thẩm quyền – nơi tốt nhất để bắt đầu có thể là bác sĩ gia đình của bạn, người có thể đề xuất các phương pháp điều trị tiếp theo.
Tôi chắc chắn không giả vờ biết mọi thứ về tất cả các loại trầm cảm, nhưng đối với nhiều người, việc tư vấn, những thay đổi đáng kể trong chế độ ăn uống hoặc lối sống và/hoặc những thay đổi về sự đòi hỏi đáp ứng của cơ thể do thuốc trị liệu – có thể cần được xử lý. Đối với một số người, trầm cảm giống như việc cố gắng nướng một chiếc bánh mà không có các nguyên liệu phù hợp. Chiếc bánh của bạn sẽ ra sao nếu bạn chỉ sử dụng một nửa lượng đường hoặc số trứng yêu cầu trong công thức? Cho dù ý định, quan điểm tích cực hay quyết tâm của bạn tốt đến đâu, chiếc bánh sẽ không bao giờ ngon bằng khi các nguyên liệu được thêm vào theo tỷ lệ thích hợp.
Đối với những người mắc loại trầm cảm này – bao gồm cả vợ tôi – việc có thể trở lại như là chính mình đòi hỏi sự trị liệu hàng ngày giống như là trị liệu cho một người bị suy yếu hay tăng cao tuyến giáp trạng.
Đối với chúng tôi, việc nhận được sự giúp đỡ thích hợp cũng đòi hỏi rất nhiều kiên nhẫn. Phải mất thời gian để sắp xếp các cuộc hẹn với bác sĩ. Có thể phải chờ đợi khá lâu giữa các cuộc hẹn hoặc khi sắp lịch trình với bác sĩ hoặc phòng khám mới. Có thể mất thời gian để tìm được bác sĩ phù hợp mà bạn tin tưởng, hiểu biết cũng như có năng lực trong những vấn đề này. Bởi vì cấu trúc hóa học trong não rất phức tạp và chưa được hiểu rõ hoàn toàn nên việc tìm ra loại thuốc phù hợp – cho những người cần nó – thường là một thời gian thử nghiệm các phương pháp trị liệu xem chúng có sai sót đối với mỗi cá nhân về cả loại thuốc chống trầm cảm và liều lượng thích hợp của nó. Bạn có thể cảm thấy nản chí hoặc thậm chí choáng ngợp khi trải qua quá trình này, nhưng hãy cố gắng hết sức có thể để rèn luyện tính kiên nhẫn và giữ vững hy vọng.
Tôi nhấn mạnh lại sự tương tự trong công thức làm bánh liên quan đến thuốc chống trầm cảm. Chúng không tạo ra cảm giác hưng phấn bất thường hoặc khiến ai đó hạnh phúc một cách giả tạo bất kể họ có thể cảm thấy thế nào. Đúng hơn, giống như việc sử dụng tỷ lệ thích hợp của các nguyên liệu trong một công thức nấu ăn, chúng có thể giúp ai đó cảm thấy trở lại là chính mình và phản ứng bình thường với những trải nghiệm hàng ngày của họ.
Phát triển sức mạnh cá nhân
Phần này là về chính bạn. Vâng, nếu trải qua chứng trầm cảm, vợ/chồng của bạn cần rất nhiều sự hỗ trợ bao gồm tình yêu và lòng ân hậu kiên cường, sự kiên nhẫn và có thể là một số trợ giúp chuyên môn, nhưng việc vợ/chồng của bạn trải qua chứng trầm cảm chắc chắn cũng có thể gây tổn hại cho bạn.
Hãy tìm một cách, hoặc có thể là nhiều cách, để đạt được sức mạnh cá nhân và sự tươi mới. Một số người thấy hữu ích khi viết nhật ký ghi lại các cảm xúc chỉ để khái niệm hóa và bày tỏ tất cả những cảm xúc mà họ đang trải qua. Có thể bạn thực sự thích thiên nhiên hoặc chỉ đọc một cuốn sách hay.
Đối với tôi, có hai phương pháp thực hành đặc biệt hữu ích. Tôi là người có đức tin nên lời cầu nguyện là chỗ dựa vững chắc cho tôi. Nó đã giúp tôi bày tỏ những cảm xúc cả thăng trầm với CHAyêu thương một cách thật ý nghĩa khiến lòng tôi trở lại bình tịnh và cảm biết tình yêu biến đổi của Ngài, và cũng là sự khởi đầu mạnh mẽ cho tôi khi bắt đầu một ngày mới trước khi sẽ phải hoàn thành những việc tôi cần làm cũng như hỗ trợ vợ tôi một cách yêu thương.
Vào lúc đó thì điều này không rõ ràng lắm, nhưng sự trợ giúp lớn khác thực sự chỉ là có rất nhiều việc phải làm. Tôi đã phải trải qua những khóa học đại học đầy thử thách trong phần lớn cuộc đấu tranh này và theo một cách nào đó, việc buộc phải làm việc và tập trung tâm trí vào những việc tôi phải hoàn thành là một liệu pháp trị liệu thay vì cứ để cho mình phải ngẫm nghĩ về những thử thách của chúng tôi và cứ trở nên buồn thảm về mọi sự.
Một lần nữa, bởi vì tất cả chúng ta đều khác nhau đáng kể, đặc biệt là về sự nếm trãi đối với những thứ chúng ta thích, phương pháp tìm kiếm sức mạnh và sự tươi mới của bạn có thể khá khác nhau. Dù phương pháp của bạn là gì để cảm thấy được tiếp sức và nâng cao tinh thần, hãy có chủ ý cả về việc thực hiện và tận hưởng nó. Vẫn còn rất nhiều điều tốt đẹp, vui vẻ và nâng cao tâm thần trong thế giới ngay cả khi trầm cảm khiến bạn cảm thấy như tất cả đều nằm ngoài tầm với đến của bạn.
Một vài gợi ý cuối cùng
Ngoài ra còn có những việc nhỏ khác mà chúng tôi làm trên căn bản hàng ngày cũng giúp ích khá nhiều. Việc đầu tiên là chỉ cần ra khỏi nhà. Khi Eve chán nản, điều cuối cùng cô muốn làm là ra khỏi nhà vì cô không cảm thấy thích điều đó. Tuy nhiên, nếu tôi cứ kiên trì khích lệ, cô ấy thường sẽ để tôi thuyết phục cô ấy ít nhất là lái xe đi một vòng. Đôi khi chúng tôi thậm chí còn đi đến cửa hàng hoặc công viên. Chúng tôi nhận thấy rằng việc đưa cô ấy ra khỏi nhà (hoặc trong trường hợp của chúng tôi là một căn hộ nhỏ) sẽ giúp tâm trạng của cô ấy nhẹ nhàng hơn một chút và giúp cô ấy tập trung vào những thứ đang diễn ra xung quanh thay vì bên trong cô ấy.
Đêm thường là lúc Eve cảm thấy trầm cảm nhất. Có nhiều đêm tôi phải bật đèn lên để trời không quá tối. Chúng tôi cũng chơi rất nhiều trò chơi board game vào lúc 2 giờ và 3 giờ sáng để giúp Eve bình tĩnh lại nếu đó là một đêm đặc biệt tồi tệ.
Một điều mà chúng tôi phải cẩn thận là các loại thuốc trị liệu khác nhau. Mặc dù Eve không hề bị trầm cảm nặng trong vài năm, nhưng cô ấy đã từng bị trầm cảm do dùng thuốc kháng sinh một lần cũng như do thuốc trị nhức đầu. Nếu bạn hoặc ai đó thân thiết của bạn bắt đầu dùng một loại thuốc mới, hãy lưu ý rằng mặc dù trầm cảm là một tác dụng phụ ít gặp hơn nhưng nó vẫn là một tác dụng phụ.
Giống như tôi, Eva tìm thấy niềm an ủi và sức mạnh cá nhân lớn lao trong lời cầu nguyện. Trong những giờ phút đen tối nhất, cô sẽ nhiệt thành cầu nguyện để được an ủi và bình yên. Mặc dù nó không chữa khỏi chứng trầm cảm của cô, nhưng nó đã giúp cô vượt qua nỗi buồn, giúp cô đứng dậy ra khỏi giường mỗi ngày và mang đến cho cô hy vọng rằng một ngày nào đó cô sẽ cảm thấy nhẹ nhõm khỏi gánh nặng và thử thách nặng nề của mình.
Nhiều năm sau….
Câu chuyện của chúng tôi vẫn tiếp tục, nhưng thật phước hạnh thay, Eve đã không bị trầm cảm trầm trọng trong nhiều năm nay. Chúng tôi hạnh phúc, chúng tôi nghĩ về thế giới của nhau và chúng tôi cũng được Chúa ban phước có được ba đứa con xinh đẹp.
Giờ đây, chúng tôi nhìn lại những năm tháng chán nản đó như một khoảng thời gian cực kỳ khó khăn và nặng gánh, nhưng cũng là khoảng thời gian trưởng thành vượt bậc đối với cá nhân mỗi người chúng tôi và với tư cách là một cặp vợ chồng.
Trầm cảm là có thật. Nó thật là khó khăn. Nó ảnh hưởng đến nhiều đời sống chứ không chỉ riêng chính những người bị trầm cảm mà thôi. Dựa trên kinh nghiệm của bản thân tôi, nếu bạn đang hỗ trợ người phối ngẫu vượt qua trầm cảm, tôi khuyến khích bạn LUÔN chọn yêu thương và ân hậu, chọn kiên nhẫn và hy vọng, nhận sự giúp đỡ càng sớm càng tốt và nhớ chăm sóc bản thân và tìm kiếm sự giúp đỡ, niềm vui và sự trở nên tươi mới trong một điều gì đó có ý nghĩa đối với bạn.
Cả bạn và người phối ngẫu của bạn đều có thể vượt qua những ngày đen tối này. Tình yêu, sự tin cậyvà ngưỡng mộ của các bạn dành cho nhau sẽ ngày càng sâu sắc hơn khi các bạn yêu thương hỗ trợ nhau vượt qua một trong những thăng trầm sâu sắc nhất của cuộc đời.
Lược dịch: Ngọc Nga & Ánh Dương (BBT)