Trong một phần tư thế kỷ qua, internet và mạng xã hội đã biến đổi những hiểu biết của chúng ta về cộng đồng. Lúc đầu, dường như là nó giống như một sự chuyển đổi đầy hứa hẹn. Sự dễ dàng vượt qua khoảng cách địa lý của kết nối trực tuyến giúp bạn có thể nhanh chóng tìm thấy những người có chung niềm đam mê và sở thích. Các cộng đồng bắt đầu hình thành xung quanh mỗi dòng văn hóa đại chúng, hâm mộ thể thao quần chúng, quan điểm chính trị, mục tiêu công bằng xã hội, sở thích, tôn sùng, triết học hoặc khuynh hướng tôn giáo.
Giờ đây, với sự trợ giúp của các thuật toán phù hợp với bạn, công cụ tìm kiếm và các trang mạng công nghệ gạn lọc tìm kiếm tinh vi về mọi sự, việc “tìm người tri âm của bạn” trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết — cho dù “người tri âm” bạn muốn có là ai đi nữa.
Sự thúc đẩy không phải là xấu. Là con người, thì ai trong chúng ta cũng khao khát được kết nối với những người khác. Tuy nhiên, như cuốn sách gần đây của Jennie Allen và bài hát gần đây của Drew Holcomb (cả hai đều có tựa đề “Tìm Người Tri Âm”) gợi ý, trong một thế giới kỹ thuật số kết nối hơn bao giờ hết, người ta càng nói rõ lên niềm khao khát kết nối, nhưng đồng thời người ta cũng càng cảm thấy là trong cách nào đó mình càng bị cô lập hơn.
Tại sao, ngày nay việc chúng ta tìm bạn lại khó khăn như vậy? Bởi vì chúng ta đang tìm sai chỗ. Bạn sẽ tìm thấy vô số người hâm mộ, “bạn bè”, người theo dõi, người đăng ký và người đối thoại đại diện trực tuyến. Nhưng rất có thể, bạn sẽ không tìm thấy “người hiểu mình” ở trong những nhóm người đó. Ít nhất là họ không phải là những người sẽ thay đổi cuộc sống của bạn theo những cách tích cực và lâu dài.
Cộng đồng mạng có thể tuyệt vời
Có những mặt tích cực trong khả năng của cộng đồng trực tuyến. Đối với những người đang đối phó với các bệnh mãn tính hoặc hiếm có, việc tìm kiếm các cộng đồng hỗ trợ và chia sẻ khó khăn, chưa bao giờ dễ dàng hơn như hiện nay, là nơi chúng ta có thể hoán đổi các hiểu biết giúp ích và khích lệ lẫn nhau. Đối với những người sống sót sau chấn thương hoặc lạm dụng, các nhóm tôn giáo thiểu số bị đàn áp, hoặc các nhóm bị thiệt thòi hoặc dễ bị tổn thương khác, việc tìm kiếm cộng đồng trực tuyến có thể là một chỗ cứu lấy sự sống.
Ngay cả những thứ như Liên Minh Phúc Âm (The Gospel Coalition – TGC, mạng xã hội đăng bài này) cũng có thể sẽ không tồn tại đến ngày nay nếu nó không phải là chỗ chuyên nuôi dưỡng kết nối và hình thành các nhóm, cùng chia sẻ quan tâm trên mạng (trong trường hợp này là kết nối rộng rãi những người Cải Chánh, những người có chung tầm nhìn thần học nhất định về mục vụ).
TGC là một trong hàng triệu ví dụ về các sắc thái cụ thể và góc cạnh của internet, đã được xây dựng lên khi mọi người có thể trải nghiệm như nhau rằng “bạn cũng vậy?” – khi mọi người có thể cùng khám phá ra sự đoàn kết cùng chí hướng trên một mức, mà trước đây khi chưa có internet thì không thể có được. Internet đã cho phép ta kết nối với những người có tâm hồn đồng điệu, những người đã trở thành những người bạn đáng tin cậy—những người ở các vùng khác của đất nước hoặc thế giới mà ta có thể không bao giờ biết.
Tuy nhiên, trong mỗi trường hợp như thế này, những gì có thể bắt đầu trực tuyến, cuối cùng đã phải dẫn đến kết nối trực tiếp, ngoại tuyến: gặp gỡ bất cứ khi nào có thể, ngay cả khi chỉ vài năm một lần khi chúng ta ở cùng một thành phố hoặc tại cùng một hội nghị. Tầng lớp hiện thực thể hiện này, là không thể thiếu đối với sự lâu dài lành mạnh của mối quan hệ trực tuyến.
Cộng đồng có thực thể vẫn tốt hơn
Bất chấp những lợi ích và mức tổn phí có thể chấp nhận được của kết nối trực tuyến, càng ngày tôi càng tin rằng đối với chúng ta, các mối quan hệ có thực thể, gần gũi, có “thân thể thấy được” vẫn tốt hơn rất nhiều. Cuộc sống trên màn ảnh không phải là cuộc sống thực và các mối quan hệ ảo — mặc dù có lợi ở một số khía cạnh — không thể thay thế cho các mối quan hệ hiện thực.
Hãy xem xét tỷ lệ cô đơn ngày càng tăng trong cái mà một số người gọi là dịch bệnh cô đơn. Trong một thế giới, nơi bạn có thể dễ dàng tìm thấy bất kỳ người nào bạn muốn (trực tuyến) hoặc tham gia bất kỳ cộng đồng chuyên biệt nào, phù hợp với sở thích của bạn, tại sao mọi người lại cô đơn hơn bao giờ hết?
Có lẽ đó là vì quan hệ có đặc tính “con người sống thật” hơn để hình thành một cộng đồng không xoay quanh những sở thích chung, trong thực tế ảo, mà xoay quanh địa điểm được chia sẻ, trong thực tế hiện thực. Trong các mối quan hệ giúp chúng ta phát triển, có lẽ sự gần gũi là điều quan trọng hơn sự ham thích.
Trong các mối quan hệ giúp chúng ta phát triển, có lẽ sự gần gũi là điều quan trọng hơn sự ham thích.
Chắc chắn là các mối quan hệ dựa trên sự gần gũi, thì khó khăn hơn và đau đớn hơn. Việc truy cập trực tuyến, để tìm kiếm các kết nối quan hệ theo yêu cầu, theo các điều khoản của bạn sẽ dễ dàng hơn nhiều, với một loạt các liên hệ sẽ xác nhận bạn và mang đến cho bạn trải nghiệm say sưa về cảm giác “được nhìn thấy”.
Nhưng cảm giác được nhìn thấy, khác với sự kiện được nhìn thấy. Và cuối cùng, được nhìn thấy ít quan trọng hơn là được biết đến. Lập luận của tôi là các mối quan hệ của sự gần gũi, thấy người thật, trong một mặt thì có thể làm nhức đầu hơn, lại chính là nơi chúng ta thực sự có thể được biết đến: ôm choàng lấy, cầu nguyện cho, chăm sóc, khóc cùng, thấy tận mắt, thách thức mặt đối mặt – là nơi chúng ta nhận được toàn vẹn sự thực hữu, dù dễ bị tan vỡ của chúng ta.
Vào những lúc mọi sự tốt đẹp, chúng ta dễ cảm thấy như mình không thực sự cần các mối quan hệ trực tiếp. Nhưng trong thời kỳ khủng hoảng, rõ ràng là chúng ta rất cần chúng. Trong những lúc đau đớn và khổ sở, chúng ta không thể cảm nhận được vòng tay an ủi của một người theo dõi TikTok, hay lời cầu nguyện trong phòng khách của một người theo dõi Facebook; “các kết nối” trên Instagram của chúng tôi chỉ đem lại một chút an ủi hơn mức trái tim thụ động để “thích” những biểu hiện cảm xúc được xây dựng cẩn thận của chúng tôi.
Như Chris Martin đã nhận xét trong cuốn sách mới của ông trên mạng xã hội, “Không nên coi một tin nhắn lại của một người trên Twitter giống như một bờ vai để dựa vào mà khóc. Cho rằng, những thứ như vậy là bình đẳng với một con người quan hệ sống thực và hiện hữu, là hiểu sai về cơ bản ý nghĩa của việc bạn muốn làm bạn với một ai đó.”
Mặc dù tương đối dễ dàng để có được lượng người theo dõi trên mạng xã hội, và gọi đó là “cộng đồng”, nhưng cũng rất dễ bị những người theo dõi đó nhanh chóng hiểu lầm, xuyên tạc và cuối cùng là loại bỏ. Những sức sống động của xã hội trực tuyến rất hay thay đổi và mong manh—và việc phụ thuộc quá nhiều vào chúng, sẽ làm xói mòn tính giữ toàn vẹn phẩm tính của chúng ta. Tốt hơn là bạn nên có chung quanh mình những người bạn đáng tin cậy, tận tụy ngoại tuyến hơn là phụ thuộc vào tâm trạng hay thay đổi của đám đông kỹ thuật số.
Càng làm việc và sống trong một thế giới chủ yếu là trực tuyến, tôi càng chắc chắn rằng, những mối quan hệ quan trọng nhất trong cuộc đời mình, là những mối quan hệ gần gũi về mặt gần gũi và sống thực: Những người mà tôi có thể uống cà phê cùng mà không cần lên máy bay. Những người tôi cầu nguyện cùng trong phòng khách hoặc thánh đường nhà thờ hàng tuần. Những người biết đến tôi không chỉ với tư cách là người cung cấp “nội dung” mà chủ yếu với tư cách là một con người: người chồng tóc đỏ; bố; trưởng lão nhà thờ; khách quen của quán cà phê đầu ngõ; người thích đi bộ đường dài, làm vườn, đồ ăn ngon và đi xem phim.
5 địa điểm ngoại tuyến để tìm người bạn muốn có quan hệ.
Theo cách tương tự như những gì mà định luật về sự hỗ trợ quan hệ thường cho thấy, các mối quan hệ tương giao có chiều sâu, và mang lại sức sống nhiều nhất khi chúng có đặc tính là nằm trong tầm với dễ dàng và có sự thân mật nhất. Vì vậy, hãy tìm “người của bạn” ở những chỗ gần nhà hơn. Dưới đây là một số nơi để bạn bắt đầu tìm kiếm.
- Gia đình
Có lẽ điều đó là hiển nhiên, nhưng gia đình ruột thịt của bạn (hoặc đại gia đình sống gần đó) đại diện cho tiềm năng lớn nhất cho sự thân mật và tuổi thọ của mối quan hệ.
Sự có sẵn tự nhiên của gia đình, giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng của sự lựa chọn: cha mẹ, anh chị em hoặc anh em họ hàng của chúng ta, có thể không phải là những người mà chúng ta chọn để sống cùng, nhưng họ là những người mà chúng ta đã được ban cho. Và dù tốt hay xấu, họ có xu hướng hiểu rõ chúng ta hơn bất kỳ ai khác. Họ thường cảm thấy thoải mái nhất khi nói ra những sự thật phũ phàng với chúng ta, và kéo chúng ta ra khỏi ranh giới của sự tự lừa dối và lối sống thiếu khôn ngoan. Điều này làm cho các mối quan hệ gia đình đôi khi trở nên đau đớn nhưng cũng là vô giá.
- Hội thánh địa phương
Những người mà Đức Thánh Linh tập hợp lại với nhau trong Hội Thánh, thường là sự pha trộn hỗn hợp và kết nối của các lứa tuổi, sắc tộc, giai cấp và văn hóa. Đây là lý do tại sao, đây là một nơi phong phú để tạo nên những mối quan hệ giống như gia đình.
Tương tự như đặc tính không được lựa chọn của huyết thống, một Hội Thánh khỏe mạnh là một món quà không được lựa chọn, của những người không phải là anh em. Các mối quan hệ của Hội Thánh có sức mạnh, bởi vì chúng là những mối quan hệ mà chúng ta sẽ không chọn bằng sự trợ giúp về mặt thuật toán của Google. Đôi khi những người chúng ta cần nhất trong đời, lại là những người mà chúng ta không biết là mình cần.
Nhưng Chúa biết. Và nhờ ân sủng của Ngài, Ngài đã đặt chúng ta vào đúng chỗ một gia đình Hội Thánh — một gia đình sẽ định hình chúng ta một cách sâu sắc, nếu chúng ta sẵn sàng đặt sở thích hưởng thụ, tiêu dùng của mình sang một bên và cống hiến hết mình cho nó.
- Trường học hay nơi làm việc.
Các địa điểm trường học và nơi làm việc, cung cấp cho chúng ta các cơ hội tự nhiên để phát triển các mối quan hệ có ý nghĩa. Đây là những người, bạn nhìn thấy hàng ngày hoặc hàng tuần, với tiềm năng của các mối quan hệ kéo dài nhiều năm.
Sự gần gũi của các bạn cùng lớp hoặc đồng nghiệp, cũng có nghĩa là bạn có thể cùng nhau làm những việc của tính cách con người, như tham gia vào các cuộc trò chuyện ngẫu hứng ở hành lang hoặc máy làm lạnh nước uống (mà không cần phải lên lịch một cuộc gọi điện thoại hoặc trò chuyện Zoom), chúc mừng sinh nhật và các sự kiện quan trọng khác hoặc trò chuyện trong giờ nghỉ trưa. Người lạ mà bạn ngồi trong ngày đầu tiên đến lớp và người đồng nghiệp có căn phòng cạnh bạn không phải là những người bạn chọn dựa trên bảng kiểm kê tính tương thích về tính cách. Nhưng chúng ta có lựa chọn làm quen với những người lạ này, không phải vì họ giống chúng ta, mà vì họ ở bên cạnh chúng ta.
- Láng giềng hay phố phường lân cận.
Người ta thường nói là những người sống trong khu xóm, hoặc khu chung cư của bạn có thể là một phần quan trọng trong mối quan hệ của bạn. Bạn không chọn họ, nhưng bạn sẽ cần họ. Cho dù đó là quả trứng thỉnh thoảng bạn cần khi nướng bánh, một người tưới hoa cho bạn khi bạn vắng nhà, hay (trong trường hợp của gia đình tôi) những người hàng xóm có thể đến trông con chúng tôi trong thời gian ngắn, thì các mối quan hệ láng giềng đều mang giá trị thiết thực to lớn. Ngoài thực tế, đây là những người thường phục vụ bạn trong mối quan hệ thông qua các cuộc trò chuyện ở sân trước hoặc qua hàng rào, các sự kiện xã hội của khu phố hoặc các nghiên cứu nhóm nhỏ. Họ ở nhà bên cạnh hoặc dưới phố khi bạn cần, và điều đó quan trọng.
- Không gian thứ ba
Tôi dành rất nhiều thời gian trong quán cà phê. Là một nhân viên làm việc từ xa không có văn phòng tại nhà, không gian thứ ba của các quán cà phê địa phương, là nơi ẩn náu hàng ngày của tôi. Tôi chưa gặp những người bạn thân nhất ở những nơi này, nhưng tôi đã có những tương tác con người đáng nhớ với những người ngồi đối diện với tôi, và các nhân viên pha chế trà và cà phê biết tên tôi cũng như hỏi về gia đình và công việc của tôi. Nếu đó không phải là quán cà phê dành cho bạn, thì đó có thể là quán đồ ăn uống nhẹ, phòng tập thể dục, tổ chức dân sự (ví dụ: Câu lạc bộ Kiwanis hoặc Câu lạc bộ Rotary) hoặc câu lạc bộ chỉ dành cho hội viên. Những người mà bạn thích giao thiệp ở những nơi này, đôi khi phù hợp với bạn về sở thích hoặc xuất thân, nhưng thường thì họ rất khác nhau—kiểu tình bạn bất ngờ mà chúng ta không bao giờ tự viết kịch bản cho mình.
Bổ sung, không thay thế
Tôi đang nói các mối quan hệ trực tuyến luôn xấu? Không. Tôi có đang phủ nhận trải nghiệm của những người có cuộc sống được nâng cao, nhờ các mối quan hệ hoàn toàn ảo không? Không. Cuộc sống của tôi đã được làm giàu bởi những mối quan hệ ảo! Họ ở nhà bên cạnh hoặc dưới phố khi bạn cần, và điều đó quan trọng. Tôi chỉ gợi ý rằng, với tư cách là những người được tạo ra bởi một Đấng Sáng tạo có chủ ý để có cơ thể và sống ở những nơi thể lý vật chất, thì các mối quan hệ đáng tin cậy và có ý nghĩa nhất của chúng ta, sẽ phải được thể hiện và gần gũi. Bao lâu mà phương tiện truyền thông xã hội hoặc công nghệ kỹ thuật số, giúp bổ sung các kết nối được thể hiện này, tạo điều kiện thuận lợi cho kết nối ngoại tuyến (ví dụ: sử dụng phương tiện truyền thông xã hội để sắp xếp các cuộc gặp mặt hoặc quảng cáo các sự kiện trực tiếp) hoặc duy trì mối quan hệ trong những thời điểm có khoảng cách vật lý (ví dụ: Skype hoặc FaceTime), chúng ta có thể nắm lấy tiềm năng giúp quan hệ của chúng. Nhưng kết nối ảo không bao giờ được thay thế cộng đồng hiện thân. Nỗi khao khát cô đơn “tìm người chia sẻ với mình” sẽ không được thỏa mãn qua màn hình.
Ánh Dương
(Lược dịch theo: https://www.thegospelcoalition.org)