Hãy mở TV hay lên mạng theo dõi bất kỳ trận bóng đá nào trong những ngày này và bạn có thể sẽ thấy quảng cáo cho những công ty cá cược bóng đá như FI88, M88, FUN88, 12BET vv… Thế nhưng cá cược bất hợp pháp ở Việt Nam đang chiếm ưu thế tuyệt đối. Theo số liệu của Công ty cá cược Ladbrokes tại Anh quốc cho biết, doanh số của thị trường cá cược bóng đá bất hợp pháp tại Việt Nam hiện nay ước tính từ 3-5% GDP (tổng sản lượng quốc gia, tương đương khoảng 10 tỷ USD). Phần lớn trong số tiền khổng lồ này đang “chảy” bất hợp pháp ra nước ngoài mỗi năm.
Tại Mỹ, trong bốn năm qua, cá cược thể thao hợp pháp thông qua ứng dụng điện thoại thông minh đã tăng lên 780 tỷ đô la được đặt cược hàng năm bởi 7,3 triệu người đặt cược hàng ngày. Cá cược thể thao hiện được cung cấp hợp pháp thông qua các sách thể thao bán lẻ và trực tuyến ở 36 tiểu bang, với một số tiểu bang khác được xem xét theo luật.
Là môn đồ của Đấng Christ, chúng ta nên tiếp cận thực tế mới này như thế nào?
Tự do hoặc “Chủ nghĩa luật pháp”?
Là tín đồ Đấng Christ, chúng ta biết rằng một phần mục đích của cuộc sống là “hãy lấy lòng sợ sệt run rẩy mà hoàn tất sự cứu rỗi của chính mình” (Phi-líp 2:12, BTTHĐ). Giống như nhiều hoạt động có khả năng gây nghiện khác, cần hết sức thận trọng khi điều hướng cá cược thể thao.
Tuy nhiên, như R. C. Sproul nhắc nhở chúng ta, chúng ta cũng phải cẩn thận để không làm cho “bước chuyển tinh vi đó từ mối quan tâm nhiệt thành đối với đạo đức tin kính thành chủ nghĩa luật pháp”. Một số Cơ đốc nhân (như John Frame) cho rằng cờ bạc có thể là một hình thức giải trí và nếu được thực hiện đúng cách — không nghiện ngập, lãng phí thời gian, tham lam hoặc tôn thờ số phận — thì đó không phải là vấn đề. Chẳng hạn, đôi khi tham gia một cá cược của toàn thể công sở cho vui hơn là tìm tiền thưởng thắng giải là điều mà Frame nói là nằm trong giới hạn của lương tâm Cơ đốc.
Về các chủ đề có tính chất này, mục sư và thành viên Hội đồng Liên Hiệp Phúc âm (The Gospel Coalition Council) Ryan Kelly lưu ý: “Tội lỗi là bất cứ điều gì vi phạm các mạng lệnh của Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh, không phải là những bổ sung và phát minh mà chúng ta thực hiện. Là Cơ đốc nhân với tiêu chỉ “Duy chỉ Kinh Thánh” (Sola Scriptura), tâm trí, ý chí và tấm lòng của chúng ta phải chỉ được hướng dẫn bởi ý muốn được khải thị của Đức Chúa Trời trong Kinh thánh mà thôi. ”
Khi bạn tiếp cận chủ đề này trong sự tự do Cơ đốc của bạn, cho phép chúng tôi đưa ra một vài điều bạn cần xem xét.
Người Chủ hay Người Quản Gia
Trọng tâm của mọi câu hỏi liên quan đến tài chính là câu hỏi về quyền sở hữu. Rõ ràng rằng Đức Chúa Trời là chủ sở hữu cuối cùng của tất cả, bao gồm vật chất (chẳng hạn như nhà cửa, xe hơi, tài khoản ngân hàng và tài khoản) và những điều có tính thuộc linh hay siêu hình (chẳng hạn như bộ óc mang hình ảnh thiên thượng, ý tưởng sáng tạo, tình yêu, và linh hồn).
Tuy nhiên, một hậu quả của nguyên tội là con người muốn thay đổi thứ tự quyền sở hữu của Đức Chúa Trời và quyền quản lý của chúng ta. Chúng ta tìm cách giành lấy vị trí đầu tiên và xếp Chúa xuống vị trí thứ hai. Bất kỳ cuộc thảo luận nào về cá cược thể thao đều phải giữ xu hướng con người này ở phía trước.
Cờ bạc không phải là một việc làm hoặc một sự đầu tư.
Chúng ta được tạo ra theo hình ảnh của một Đức Chúa Trời sáng tạo và kết quả là chúng ta tìm thấy mục đích và ý nghĩa của cuộc sống khi tham gia vào hoạt động phục hồi và sáng tạo của Đức Chúa Trời. A-đam và Ê-va được giao nhiệm vụ “điều phục trái đất bằng cách mở rộng khu vườn canh tác ra ngoài ranh giới của Eden,” như Nancy Guthrie nói trong “Tốt Hơn Cả Ê-đen” (Even Better Than Eden).
Một trong những hậu quả của nguyên tội là con người muốn thay đổi thứ tự quyền sở hữu của Đức Chúa Trời và quyền quản lý của chúng ta.
Tim Keller giải thích theo cách này: “Chúng tôi đang tiếp tục công việc hình thành, lấp đầy và khuất phục của Đức Chúa Trời. Bất cứ khi nào chúng ta đưa trật tự ra khỏi hỗn loạn, bất cứ khi nào chúng ta khai thác tiềm năng sáng tạo, bất cứ khi nào chúng ta trau chuốt và ‘mở rộng’ sự sáng tạo vượt ra khỏi vị trí khi chúng ta tìm thấy nó, chúng ta đang tuân theo mô hình phát triển văn hóa sáng tạo của Đức Chúa Trời ”.
Nhưng cờ bạc không phải là làm việc.
Thay vào đó, cờ bạc lấy tài nguyên do Chúa ban cho để đưa vào một hoạt động đem lại mức lợi ích tối thiểu và có khả năng thua lỗ đáng kể. Người đặt cược chấp nhận rủi ro mà không có khả năng được bồi thường. Do đó, cá cược thể thao không phải là một hoạt động phục hồi hay sáng tạo và không phù hợp với kế hoạch của Đức Chúa Trời dành cho con người.
Hơn nữa, cờ bạc không phải là đầu tư.
Người ta thường ví von rằng đánh bạc không khác gì đầu tư vào thị trường chứng khoán. Nhưng điều này là không đúng sự thật. Đầu tư triển khai vốn cho các công ty thực hiện sự sáng tạo do Thượng đế ban tặng, với hy vọng dẫn đến sự hưng thịnh của con người.
Dĩ nhiên những chứng khoán với những động lực vì lợi và tiền và ích kỷ ngày nay, đầu tư chứng khoán cũng là một vấn đề mà Cơ đốc nhân phải suy xét. Tuy nhiên người biên dịch sẽ có một bài viết riêng về vấn đề này.
Trở lại với câu hỏi cờ bạc có giống đầu tư không. Câu trả lời là không. Sự khác biệt ở chỗ đầu tư là tập trung vào những điều suy tính khác với cờ bạc và mang tính xây dựng tác động lâu dài hơn là cá cược được thua ngay lập tức.
Ngoài ra, tiền đầu tư vào các công ty tôn vinh Đức Chúa Trời dẫn đến công việc phục hồi.
Làm việc và đầu tư đều là những hoạt động, khi được thực hiện đúng cách, sẽ làm tăng giá trị cho thế giới. Mặt khác, cờ bạc là một trò chơi có tổng giá trị sinh lợi là zero-không. Nói cách khác, số tiền thắng của một số người (người thắng trò chơi và nhà cung cấp trò chơi) bằng tổng số tiền thua của những người khác (người thua trò chơi). Do đó, cờ bạc không giúp chúng ta sắp xếp trật tự khỏi sự hỗn loạn hoặc thúc đẩy sự sáng tạo vượt ra khỏi vị trí mà chúng ta đã tìm thấy.
Mất nhiều hơn chỉ là tiền
Đức Chúa Trời cung cấp cả nhu cầu vật chất của chúng ta (thức ăn và nơi ở) và nhu cầu tâm lý (ý nghĩa trong cuộc sống) thông qua công việc chúng ta thực hiện. Sách Châm-ngôn chứa đầy những lời cảnh báo về hậu quả tiêu cực của thói lười biếng, chẳng hạn như “Ai làm việc ruộng đất của mình sẽ có nhiều bánh, còn ai theo đuổi những mục đích vô ích thì sẽ nghèo khó” (Châm Ngôn 28:19).
Cờ bạc không giúp chúng ta sắp xếp trật tự khỏi hỗn loạn hoặc thúc đẩy sự sáng tạo vượt ra khỏi vị trí mà chúng ta đã tìm thấy.
Cờ bạc có thể dẫn đến nghèo về tài chính mà còn dẫn đến nghèo về mục đích. Theo mục sư Matt Mason, Chúa đã thiết kế chúng ta “trở nên sống động trong bối cảnh công việc có ý nghĩa phản ánh hình ảnh của Ngài theo đó là chúng ta phát triển như những người sáng tạo thu nhỏ và như những người phục chế thu nhỏ”.
Cá cược thể thao, vốn không có ý nghĩa, không cho phép điều này phát triển mạnh. Trên thực tế, tâm lý làm giàu nhanh chóng thúc đẩy nhiều người đánh bạc dựa trên sự ích kỷ làm thay đổi mục đích cuộc sống của chúng ta. Theo Keller, suy nghĩ về công việc chủ yếu như một phương tiện để hoàn thành bản thân sẽ dần dần nghiền nát một người.
Thua Bởi Vì Thắng cá cược.
Ngoài ra, những Cơ đốc nhân thường bỏ qua hậu quả của việc chiến thắng, đặc biệt là thắng lớn. Một vài nghiên cứu thu thập về những người trúng số. Như với bất kỳ nghiên cứu học thuật nào khác, thật khó để phân loại thành kiến văn hóa của các biên tập viên tạp chí và các xung đột lợi ích tiềm ẩn khác, đặc biệt là khi số lượng nghiên cứu hạn chế.
Tuy nhiên, một nghiên cứu về những người trúng số ở Florida gợi ý rằng những người trúng số nhỏ (50.000 đến 100.000 đô la) chỉ trì hoãn việc phá sản hơn là ngăn chặn nó. Một nghiên cứu khác cho thấy sức khỏe tâm thần giảm sút sau khi trúng số lớn đối với những người có trình độ học vấn thấp và hiểu biết tài chính thấp.
Đối với tất cả những người chiến thắng, đều có mức độ căng thẳng, cảm giác tội lỗi, bối rối, cô lập và lo lắng – đến nỗi các nhà nghiên cứu đã đặt ra thuật ngữ “hội chứng giàu có đột ngột” để mô tả nó.
Là những Cơ đốc nhân tràn đầy Thánh linh, chúng ta có thể tránh được những lý luận phức tạp về cá cược thể thao bằng sự khôn ngoan — đối với một số người, đó có thể là một cuộc đấu tranh gây nghiện khó tránh khỏi. Đối với những người khác, nó có thể là một người xây cầu giải trí. Đối với tất cả chúng ta, chúng ta cần xử lý những lý luận phức tạp này một cách khôn ngoan và thận trọng thích hợp theo mạng lệnh của Chúa trong Kinh Thánh.
Văn Bình
(Lược dịch theo: thegospelcoalition.org)