10. Cội Rễ Người Công Bình
Một khác biệt đáng lưu ý giữa đức tin của tổ tiên chúng ta, được các tổ tiên nhận thức, và cùng một đức tin đó được hiểu và sống theo bởi con cháu họ, thì đức tin của các tổ tiên gắn liền với cội rễ của niềm tin, trong khi đó hậu duệ của họ ngày nay dường như chỉ nghĩ đến bông trái.
Ðiều này xuất hiện trong thái độ chúng ta hướng về một số Cơ Ðốc nhân vĩ đại đã quá cố, tên của họ được tôn vinh trong các Hội Thánh, như Augustine, Bernard trong thời kỳ đầu, hoặc Luther và Wesley trong thời kỳ gần đây hơn. Ngày nay chúng ta viết tiểu sử của những người này và kỷ niệm thành quả của họ, nhưng có khuynh hướng quên lãng cội nguồn mà từ đó những bông trái của họ kết thành. “Rễ của người công bình sanh bông trái,” người khôn ngoan đã nói như thế trong Châm ngôn 12:12. Tổ tiên của chúng ta nhìn vào cội rễ của một cái cây và sẵn sàng kiên nhẫn chờ đợi bông trái xuất hiện. Chúng ta đòi hỏi bông trái ngay lập tức dầu rằng bộ rễ đang yếu mỏn và có bứu hay đã bị bong cả lên. Những Cơ Ðốc nhân không kiên nhẫn ngày nay giải thích cách nào đó để làm giảm đi giá trị của những niềm tin đơn sơ mà các vị thánh ngày xưa đã có và cười cợt trước sự nghiêm túc của họ khi họ đến gần Ðức Chúa Trời và những điều thánh khiết. Các Cơ Ðốc nhân đó là những nạn nhân của quan niệm tôn giáo thiển cận của chính mình, nhưng những linh hồn vĩ đại và vững mạnh là những người đã có thể đạt được một kinh nghiệm thuộc linh thỏa lòng và làm nhiều điều tốt trong thế giới bất chấp những cản trở đối với họ. Thế thì chúng ta bắt chước bông trái mà không tiếp nhận thần học của các tổ tiên hay tự gây phiền phức cho chính mình quá mức bởi việc chấp nhận thái độ có-tất-cả-hoặc-không-có-gì-cả hướng về tôn giáo của họ.
Vì thế chúng ta nói (thường là nghĩ nhiều hơn), từng giai điệu của sự khôn ngoan, từng kinh nghiệm tôn giáo, từng định luật của tự nhiên cho chúng ta biết chúng ta đã sai như thế nào. Cành cây bị gãy ra khỏi thân cây trong một trận bão có thể nở hoa trong chốc lát và để lại trong lòng người đi đường thiếu suy nghĩ ý tưởng rằng nó là một nhánh cây khỏe mạnh và sai quả, nhưng những nụ hoa mềm mại của nó sẽ sớm bị tàn lụi và chính bản thân nhánh cây rồi cũng sẽ khô héo và chết đi. Tách khỏi bộ rễ thì sự sống không còn lâu dài nữa (nếu không muốn nói là không còn).
Phần lớn điều được chấp nhận là Cơ Ðốc giáo ngày nay chỉ là sự nỗ lực ngắn ngủi, lóe lên trong phút chốc của cái nhánh cây đã bị cắt lìa (khỏi bộ rễ) để cho ra bông trái trong mùa của nó. Nhưng những định luật sâu thẳm của sự sống chống lại điều này. Mối bận tâm tới thể diện bên ngoài và một sự xao lãng tương đương của cội rễ sự sống thuộc linh thật không nhìn thấy được là những dấu hiệu tiên tri mà không ai chú ý đến. “Những kết quả” tức thì là tất cả vấn đề đó, những bằng chứng chóng vội của sự thành công hiện tại, không có lấy một suy nghĩ đến tuần sau hay năm sau. Chủ nghĩa thực dụng tôn giáo đang mọc lên lung tung giữa vòng niềm tin chính thống. Lẽ thật là một cái gì đó hành động. Nếu nó có kết quả, nó là tốt. Chỉ có một điều để đánh giá nhà lãnh đạo tôn giáo: Sự thành công. Mọi việc đều được tha thứ cho ông ta, ngoại trừ sự thất bại.
Một cái cây có thể vượt qua hầu hết mọi cơn bão nếu rễ của nó vững chắc, nhưng khi cây vả mà Chúa chúng ta đã quở “khô cho tới rễ”, nó lập tức “khô đi rồi”. Một Hội Thánh có cội rễ vững chắc không thể nào bị tiêu diệt, nhưng không có gì có thể cứu vãn một Hội Thánh mà cội rễ đã bị khô đi. Không có sự kích thích, không có chiến dịch quảng cáo nào, không có những của dâng bằng tiền và không có một dinh thự đẹp đẽ nào có thể mang lại sự sống cho một cái cây (hay Hội Thánh) không còn rễ.
Không bận tâm đến các phép ẩn dụ, sứ đồ Phao-lô đã thúc đẩy chúng ta nhìn lại cội nguồn của mình. “Ðâm rễ vững nền trong sự yêu thương,” ông nói trong cái rõ ràng là một hình ảnh tượng trưng; và một lần nữa ông thúc giục những độc giả của mình “hãy châm rễ và lập nền trong Ngài,” điều này mô tả Cơ Ðốc nhân như là cái cây có bộ rễ tốt và như một thánh đường được xây trên một nền đá vững chãi.
Cả Kinh Thánh và mọi thánh nhân vĩ đại trong quá khứ cùng nói với chúng ta một điều: “Ðừng mặc nhiên công nhận điều gì. Hãy trở lại với cội nguồn. Hãy mở lòng mình ra, và tìm kiếm Lời Chúa. Hãy mang thập giá mình mà bước theo Chúa, đừng chú ý đến những mốt tôn giáo thoáng qua. Những thứ hổ lốn luôn luôn sai trật. Trong mỗi thế hệ, số người công bình ít ỏi lắm. Hãy chắc rằng mình đang ở trong số đó.”
Loài người chẳng phải vì hung ác mà được lập vững bền; song rễ người công bình chẳng bị lay động
Châm ngôn 12:3